یادداشت‌هایی درباره چند فیلم از سینمای ایران

بمب (پیمان معادی): فیلم شروع امیدوارکننده دارد. دقایق ابتدایی بمب را که می‌بینیم، فکر می‌کنیم قرار است با فیلمی رو‌به‌رو شویم که می‌خواهد با از بین بردن مرز میان کمدی و تراژدی، به لحن و اتمسفری ویژه دست پیدا کند. فیلمی که کارگردانش حواس‌اش به مود حاک, ...ادامه مطلب

فارغ التحصیلی (کریستین مونجیو): در فارغ التحصیلی درست مانند فروشنده و او/ اِل درام حول واکنش شخصیت اصلی به یک تجاوز شکل می‌گیرد. انگار در دوران پس از ظهور داعش و گسترش پدیده مهاجرت، مسئله اصلی فیلم‌های حاضر در جشنواره کن سال گذشته تجاوز و تعرض به حریم شخصی انسان‌ها بوده است. با وجود این، فیلمِ مونجیو تفاوت‌های آشکاری با آثار فرهادی و ورهوفن دارد. در این‌جا با پدری مواجه هستیم که تلاش می‌کند زندگی دخترش را پس از وقوع یک رخداد ناگوار سامان ببخشد و حفظ کند. در فارغ التحصیلی نه بحث انتقام‌جویی و کینه مطرح است و نه روی آوردن به بازی‌های بیمارگونه. نگاهِ شخصیت پدر در این فیلم رو به آینده است. از این رو فارغ التحصیلی بیش از تجاوزی که تعادل زندگی دختر را در بزنگاهی سرنوشت‌ساز بر هم می‌زند، بر تصمیمات پدر مبنی بر بازگرداندن این تعادل تمرکز می‌کند. فیلمی که درست مانند فروشنده هم ابعاد اجتماعی گسترده‌ای به داستانش می‌بخشد و هم شخصیت‌هایش را درگیر چالش‌های اخلاقی و تردید در انتخاب می‌کند. مونجیو حتی مانند فرهادی صحنه تجاوز را به ما نشان نمی‌دهد. هر چند این نشان ندادن بر خلاف فروشنده به یک ضعف در روایت تبدیل نشده و مخاطب را به شکل بیهوده‌ای درگیر ابهام و تعلیق نمی‌کند. در فارغ التحصیلی این‌ شک که واقعا تجاوز رخ داده یا نه مطرح می‌شود، اما فیلم به سرعت از آن عبور می‌کند. چون این‌که دقیقا چه اتف, ...ادامه مطلب

مادر قلب اتمی (علی احمدزاده) فیلم عجیب و غریبی است و طبعا نحوه ارتباط برقرار کردن با آن متفاوت خواهد بود. سازندگان اثر تلاش کرده‌اند پا به عرصه‌های کم‌تر آزموده شده‌ای در سینمای ایران بگذارند و شیوه بیانی و فضاسازی تازه‌ای را امتحان کنند. از این رو فیلم با این‌که نمی‌تواند بخش قابل توجهی از مخاطبانش را در پایان اقناع کرده و جهان معنایی مد نظرش را به سرانجام برساند، اما همچنان لحظات هیجان‌انگیزی دارد که نشان می‌دهد در این سینمای محافظه‌کار ما، تا چه اندازه کمبود سینماگران ماجراجو احساس می‌شود. مادر قلب اتمی که دومین همکاری مشترک علی احمدزاده و مانی باغبانی است، نسبت به مهمونی کامی یک پیشرفت محسوس به حساب می‌آید. فیلمی که مشخص است ارزان ساخته شده و اغلب دقایق آن، با کمترین تنوع پلان، در ماشین می‌گذرد. با وجود این، فیلمساز تلاش کرده چه در دکوپاژ و انتخاب زاویه دوربین و چه در دیالوگ‌نویسی و انتخاب موقعیت‌های داستانی، متفاوت از جریان مرسوم سینمای ایران حرکت و در نهایت نیز حاصل کار را به فیلمی ضدِ فرهنگِ تبلیغ شده از سوی نگاه رسمی تبدیل کند. مادر قلب اتمی بخشی از مردم ما را به تصویر می‌کشد که سهم چندانی در فیلم‌های سینمای ایران ندارند. این فیلمی است که از دل جامعه به سرعت در حال تغییر دهه نود بیرون آمده است و شخصیت‌هایش جوانان «چِت و سرگردانی» هستند که فاز وقت‌گذرانی‌های شبانه در تهرانِ, ...ادامه مطلب

پرسونال شاپر (اولیویه آسایاس): واکنش‌ها به فیلم پس از اولین نمایش در جشنواره کن ضد و نقیض بود. عده‌ای در سالن آن را «هو» کردند، اما در نهایت آسایاس جایزه بهترین کارگردانی را بدست آورد. فیلم را که می‌بینیم، می‌توانیم علت این واکنش‌های متف,یادداشت ...ادامه مطلب