یادداشت‌هایی درباره چند فیلم از سینمای ایران

بمب (پیمان معادی): فیلم شروع امیدوارکننده دارد. دقایق ابتدایی بمب را که می‌بینیم، فکر می‌کنیم قرار است با فیلمی رو‌به‌رو شویم که می‌خواهد با از بین بردن مرز میان کمدی و تراژدی، به لحن و اتمسفری ویژه دست پیدا کند. فیلمی که کارگردانش حواس‌اش به مود حاک, ...ادامه مطلب

بازی مالی (آرون سورکین) زندگی با ریسک بالا، درست مثل پوکر! آرون سورکین یکی از مهم‌ترین فیلم‌نامه‌نویس‌های حال حاضر سینمای جهان است که معمولا حضورش در یک پروژه، بر سر کارگردان نیز سایه می‌اندازد. به عنوان مثال بسیاری فیلم استیو جابز (۲۰۱۵) را اثری م, ...ادامه مطلب

همه می‌دانند (اصغر فرهادی) هیچ رازی در کار نیست! همه می‌دانند برای مخاطبانی که فیلم‌های فرهادی را دنبال کرده‌اند، پلات آشنایی دارد. وقتی در ابتدای فیلم می‌فهمیم که خانواده‌ای به بهانه یک مراسم عروسی دور هم جمع شده‌اند، می‌توانیم حدس بزنیم که قرار اس, ...ادامه مطلب

مصائب یک آدم درجه دو! درباره سریال بهتره با ساول تماس بگیری طرفداران افسارگسیختگی منتظر فصل پایانی این سریال بودند که خبر رسید اسپین – آف (مجموعه‌ای که از مجموعه دیگری مشتق شده است) آن با محوریت شخصیت ساول گودمن (باب اودنکرک) ساخته خواهد شد. همان وک, ...ادامه مطلب

درباره آلفونسو کوارون قدرت‌نمایی‌های تکنیکی یک عشق سینما آریان گلصورت در چند سال گذشته شاهد حضور بسیار موفق سه فیلمساز مکزیکی در فصل جوایز بوده‌ایم. به گونه‌ای که از پنج جایزه اخیر آکادمی اسکار در رشته کارگردانی، چهارتای آن‌ها به آلخاندرو گونزالس ای, ...ادامه مطلب

آریان گلصورت: هجوم در ادامه همان دغدغه‌های فرمی فیلم‌های گذشته شهرام مکری ساخته شده و کمتر نسبتی با جریان حاکم بر سینمای امروز ایران دارد. فیلمی که به واسطه ساختار فرمی و شیوه روایت‌اش، انتظارات ما را از مدیوم به چالش می‌کشد و به همین دلیل نیز واکنش‌های متفاوتی را برانگیخته و بیش‌تر مناسب مخاطبان جدی‌تر سینما است. ۱- «یا شیفته‌اش می‌شوید و یا از آن متنفر» این عبارتی است که عده‌ای در مواجهه با هجوم به کار می‌برند. عبارتی که فضای گفتمان درباره چنین فیلمی را محدود کرده و به سرعت می‌خواهد همه مخاطبان را به دو گروه موافق و مخالف تقسیم کند. رویکردی که بیش‌تر به خود فیلم و البته فیلمساز آسیب می‌زند. در حالی که هجوم نیز نقاط قوت و ضعف خودش را دارد و قرار نیست یا آن را حتما یک اثر درخشان بدانیم و یا یک فیلم بی‌ارزش. این شیوه برخورد صفر و صدی با هجوم بیش‌تر حاصل یک نوع هیجان‌زدگی است. انگار در این فضای مضمون‌زده و مملو از فیلم‌های شبیه به هم سینمای ایران، برخی فرصت این را پیدا کرده‌اند که میل‌شان به ستایش همه جانبه از یک فیلم خارج از جریان اصلی را پاسخ دهند و عده‌ای دیگر نیز با نادیده گرفتن تمام دستاوردهای آن، به دنبال بی‌اهمیت جلوه دادن‌ جنبه‌های مختلف‌اش هستند. در چنین شرایطی، به نظر می‌رسد که فاصله گرفتن از صف‌کشی‌ها و واکنش‌های اغراق‌آمیز، می‌تواند فضای مناسب را برای گفت‌وگو درباره فیل, ...ادامه مطلب

فارغ التحصیلی (کریستین مونجیو): در فارغ التحصیلی درست مانند فروشنده و او/ اِل درام حول واکنش شخصیت اصلی به یک تجاوز شکل می‌گیرد. انگار در دوران پس از ظهور داعش و گسترش پدیده مهاجرت، مسئله اصلی فیلم‌های حاضر در جشنواره کن سال گذشته تجاوز و تعرض به حریم شخصی انسان‌ها بوده است. با وجود این، فیلمِ مونجیو تفاوت‌های آشکاری با آثار فرهادی و ورهوفن دارد. در این‌جا با پدری مواجه هستیم که تلاش می‌کند زندگی دخترش را پس از وقوع یک رخداد ناگوار سامان ببخشد و حفظ کند. در فارغ التحصیلی نه بحث انتقام‌جویی و کینه مطرح است و نه روی آوردن به بازی‌های بیمارگونه. نگاهِ شخصیت پدر در این فیلم رو به آینده است. از این رو فارغ التحصیلی بیش از تجاوزی که تعادل زندگی دختر را در بزنگاهی سرنوشت‌ساز بر هم می‌زند، بر تصمیمات پدر مبنی بر بازگرداندن این تعادل تمرکز می‌کند. فیلمی که درست مانند فروشنده هم ابعاد اجتماعی گسترده‌ای به داستانش می‌بخشد و هم شخصیت‌هایش را درگیر چالش‌های اخلاقی و تردید در انتخاب می‌کند. مونجیو حتی مانند فرهادی صحنه تجاوز را به ما نشان نمی‌دهد. هر چند این نشان ندادن بر خلاف فروشنده به یک ضعف در روایت تبدیل نشده و مخاطب را به شکل بیهوده‌ای درگیر ابهام و تعلیق نمی‌کند. در فارغ التحصیلی این‌ شک که واقعا تجاوز رخ داده یا نه مطرح می‌شود، اما فیلم به سرعت از آن عبور می‌کند. چون این‌که دقیقا چه اتف, ...ادامه مطلب

مادر قلب اتمی (علی احمدزاده) فیلم عجیب و غریبی است و طبعا نحوه ارتباط برقرار کردن با آن متفاوت خواهد بود. سازندگان اثر تلاش کرده‌اند پا به عرصه‌های کم‌تر آزموده شده‌ای در سینمای ایران بگذارند و شیوه بیانی و فضاسازی تازه‌ای را امتحان کنند. از این رو فیلم با این‌که نمی‌تواند بخش قابل توجهی از مخاطبانش را در پایان اقناع کرده و جهان معنایی مد نظرش را به سرانجام برساند، اما همچنان لحظات هیجان‌انگیزی دارد که نشان می‌دهد در این سینمای محافظه‌کار ما، تا چه اندازه کمبود سینماگران ماجراجو احساس می‌شود. مادر قلب اتمی که دومین همکاری مشترک علی احمدزاده و مانی باغبانی است، نسبت به مهمونی کامی یک پیشرفت محسوس به حساب می‌آید. فیلمی که مشخص است ارزان ساخته شده و اغلب دقایق آن، با کمترین تنوع پلان، در ماشین می‌گذرد. با وجود این، فیلمساز تلاش کرده چه در دکوپاژ و انتخاب زاویه دوربین و چه در دیالوگ‌نویسی و انتخاب موقعیت‌های داستانی، متفاوت از جریان مرسوم سینمای ایران حرکت و در نهایت نیز حاصل کار را به فیلمی ضدِ فرهنگِ تبلیغ شده از سوی نگاه رسمی تبدیل کند. مادر قلب اتمی بخشی از مردم ما را به تصویر می‌کشد که سهم چندانی در فیلم‌های سینمای ایران ندارند. این فیلمی است که از دل جامعه به سرعت در حال تغییر دهه نود بیرون آمده است و شخصیت‌هایش جوانان «چِت و سرگردانی» هستند که فاز وقت‌گذرانی‌های شبانه در تهرانِ, ...ادامه مطلب

پرسونال شاپر (اولیویه آسایاس): واکنش‌ها به فیلم پس از اولین نمایش در جشنواره کن ضد و نقیض بود. عده‌ای در سالن آن را «هو» کردند، اما در نهایت آسایاس جایزه بهترین کارگردانی را بدست آورد. فیلم را که می‌بینیم، می‌توانیم علت این واکنش‌های متف,یادداشت ...ادامه مطلب